«وإنّ الفجار لفی جحیم یصلونها یومَ الدین وما هم عنها بغائبین وما أدریک ما یوم الدین ثم ما أدریک ما یوم الدین یوم لا تملک نفس لنفس شیئاً والأمر یومئذٍ لله» (سوره انفطار/14-19)

انسانها در دنیا یا بر اساس «روابط» کار می‏کنند یا بر محور «ضوابط»؛ اما در قیامت هم راه ضوابط (کار شخص برای خود) بسته است و هم راه روابط (کار دیگران برای شخص).

قرآن کریم درباره قطع ضوابط می‏فرماید: (تقطعت بهم الأسباب) (سوره بقره، آیه 166). در دنیا بر اساس نظام علّی و معلولی، گرسنه و تشنه با طعام و آب خود را سیر و سیراب می‏کنند، اما این علل و اسباب در قیامت قطع می‏شود. از این رو راهی برای رفع گرسنگی و تشنگی نیست. درباره قطع روابط نیز می‏فرماید: پس از دمیده شدن در صور نَسَب رخت برمی‏بندد: (فلا أنساب بینهم) (سوره مؤمنون، آیه 101)؛ همه از خاک سربرمی‏آورند و نسبتها و روابط برچیده می‏شود.

برخلاف دنیا که برادری مشکل برادر خود یا پدری مشکل خانواده خود را حل می‏کرد، رشته‏های ارتباط در قیامت گسسته است: (لابیع فیه ولا خلّة) (سوره بقره، آیه 254)؛ نه از داد و ستد خبری است و نه از دوست‏یابی و رفیق‏بازی. در آن روز احدی مالک چیزی نیست و کار تنها به دست خداست.

البته شفاعت، امری ثابت و حق است، ولی زمینه‏سازی آن در دنیاست. آنها که در دنیا زمینه سعادت آخرت را فراهم کرده‏اند، در قیامت از محصول کار خود بهره می‏برند؛ اما اگر در دنیا با شفعای قیامت پیوندی نداشته‏اند، در قیامت نمی‏توانند از آن مدد بگیرند.

تسنیم، ج1، ص409.